Fábrica da Cerveja in Faro – Cultuurfabriek of Moneymaker
In 1998 koopt de gemeente Faro onder leiding van de PS (Socialistische Partij) de Fábrica da Cerveja gelegen aan het Largo de São Francisco aan de zuidrand van de ommuurde en historische Vila-Adentro in Faro. Een industrieel gebouw in geel/bruine kleur dat hoog uittorent boven de omwalling waar eens het historische “O Castelo” stond. De koopprijs bedraagt € 1.000.000,- en de planning is om er een museum van te maken. In 2011 zet de gemeente Faro onder nieuwe leiding van de PSD (Sociaal Democratische Partij) een hele partij gemeentelijk eigendom - waaronder het nodige erfgoed - in de verkoop en hoopt zo het gat van € 48 miljoen in de gemeentebegroting te verkleinen. Op de lijst staat ook de Fábrica da Cerveja die € 2,5 miljoen moet opbrengen.
Op de plaats van de Fábrica da Cerveja stond in de 9e eeuw - de tijd van de Moorse overheersing - een Islamitische citadel. Ze had een rechthoekige vorm met 4 torens op de hoekpunten. Na de christelijke veroveringen in 1249 werd de vestigingswerken rondom Vila-Adentro aangepast en werd de islamitische citadel opgenomen in O Castelo. O Castelo kreeg een militaire functie en diende zo in de 18e eeuw als onderkomen voor het Regiment van de Artillerie van het Koninkrijk Algarve. Als in 1887 de verdedigende functies vervallen in verband met de modernisering van de artillerie en vestingmuren geen zin meer hebben worden er diverse werkplaatsen gevestigd. Er is ook een firma uit Porto die er een distilleerderij begint.
De transformatie naar een industriegebied zet hiermee in en krijgt zelfs een ingrijpend vervolg als in 1923 een nieuwe weg - Rua Nova do Castelo - dwars door O Castelo wordt aangelegd. Op deze manier worden de toevoerroutes naar de nieuwe industrieën in het gebied vergemakkelijkt. De prijs hiervoor is de sloop van een deel van de middeleeuwse monumentale stadsmuur compleet met toren. Tussen 1935 en 1940 wordt een aanvang gemaakt met bouw van het industriële complex van de de Fábrica da Cerveja, zoals die er heden ten dage nog vrij ongeschonden bij staat.
De Companhia Fábrica da Cerveja Portugália bouwt hier, onder leiding van een Italiaanse ingenieur, een van de eerste moderne fabrieksgebouwen in gewapend beton. Vanwege het brouwproces is voor de bovenste verdieping een hoogte van 18,90 m vereist. Hetgeen de functionele reden is dat het gebouw zo dominant boven de oude middeleeuwse stadsmuur uitsteekt. Ondanks dat de fabriek een concessie heeft tot 1968 heeft ze nooit als zodanig gefunctioneerd. Al snel zijn er aankopen en overnames van andere brouwerijen, en de bierproductie wordt al snel naar Lissabon verplaatst. In 1991 wordt de fabriek nog voor een deel gebruikt door Cevisul – Sociedade Distribuidora de Cerveja e Vinhos do Sul en in het andere deel huist het Regimento de Infantaria do Sul. In 1998 tenslotte koopt de gemeente het gebouw met het doel er een museum te vestigen.
Klik op de pijl om de video van Fábrica da Cerveja Faro - tijdens de 7e Algarve Design Meeting te zien.
Sinds een paar jaar wordt het meest zuidelijke gedeelte van de Fábrica da Cerveja in Faro gebruikt door de ARCAM – De Associação de Músicos - die er muziekgroepen en optredens faciliteert. Geregeld kun je er op de binnenplaats onder het genot van een glas wijn of bier genieten van live-optredens. Het links ernaast gelegen gedeelte van de Fábrica da Cerveja wordt wat minder vaak gebruikt. Soms is er een expositie, maar gelukkig is dit gedeelte nu al een paar jaar de terugkerende locatie van de Algarve Design Meeting (ADM) van Universiteit van de Algarve (UAlg) Dit jaar van 20-27 mei. Een mogelijkheid dus om het gebouw te ontdekken en te bezoeken. Het is een markant en iconisch industrieel gebouw dat van belangrijke betekenis is voor deze periode in de geschiedenis van Faro. Het is spectaculair om boven op het dak te staan en over Ria Formosa uit te kijken en te denken aan al het bier dat hier gebrouwen had kunnen worden.
De toekomst van de Fabrica blijft een vraagteken. ARCAM zit er tijdelijk. Het is niet bekend of de gemeente nog steeds wil verkopen en met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht zou alles weer kunnen veranderen. Voor een koper is de vraagprijs aan de hoge kant, want je moet heel wat investeren om het gebouw op de juiste wijze aan huidige tijdseisen aan te passen. Welke invulling je ook kiest. Een culturele invulling voor de UAlg is misschien de beste oplossing voor de stad en de universiteit. Jonge mensen in het hart van de oude stad…het zou er kunnen gaan swingen. Een jonge universiteitsstad als Maastricht heeft duidelijk bewezen hoe je met het invullen, van leegstaande - monumentale - gebouwen in de stad door de universiteit, weer reuring in een oude binnenstad kunt brengen. Een impressie van het gebouw en hoe UAlg dat invult met hun Algarve Design Meeting kunt u in de bovenstaande video zien. Deze hele week is het nog mogelijk de fabriek te bezoeken. Er is een expositie en zijn er dagelijkse programma’s met workshops etc.
